Το φαινόμενο των ομάδων-φωτοβολίδων δεν είναι τωρινό, ούτε σπάνιο. Η κατάσταση στο ελληνικό μπάσκετ τα τελευταία 10-15 χρόνια είναι τόσο ρευστή, τόσο ασταθής οικονομικά, που έχει δημιουργήσει πρωταθλήματα δύο ταχυτήτων σε όλες τις εθνικές κατηγορίες. Στο σύγχρονο ελληνικό μπάσκετ εάν δεν βάλεις στόχο την άνοδο, θα (προσπαθήσεις να μην) υποβιβαστείς.
Οι ανισότητες είναι τόσο μεγάλες πια, που μπορούν να συνυπάρξουν στην ίδια κατηγορία ομάδες που ξεκινούν τη σεζόν με μπάτζετ 100 και 25 χιλιάδων ευρώ αντίστοιχα -και τερματίζουν με διαφορά δύο, τριών θέσεων στη βαθμολογία. Στο σύγχρονο ελληνικό μπάσκετ έχουν πάψει να αποτελούν είδηση πορείες ομάδων σαν αυτή που έκαναν μια φορά και έναν καιρό οι Αμπελόκηποι, οι οποίοι ανέβηκαν από την ΕΣΚΑ μέχρι την Α1 χωρίς να κάνουν ούτε μία στάση.
Κι αυτό διότι δεν αποτελεί πια φαινόμενο. Οι ομάδες δεν χρειάζονται πια παραπάνω από 80-100 χιλιάρικα μπάτζετ ετησίως για να ανέβουν μία, δύο, τρεις, ακόμα και τέσσερις κατηγορίες στη σειρά. Μία υγιή (οικονομικά) διοίκηση χρειάζονται. Οχι υπερβολές. Το κακό είναι ότι τέτοιες ομάδες υπάρχουν πια τόσο λίγες, που ξεχωρίζουν σαν τη μύγα μέσα στο γάλα.
Η απογραφή της Α1
Η συμπλήρωση 20 ετών από την πρώτη συμμετοχή των “Αμπελογκάρντεν” στην Α1 (1994) θα μπορούσε να κάνει τον καθένα να προβληματιστεί. Παρόμοιο συναίσθημα μπορεί επίσης να προκαλέσει η… απογραφή των 28 ετών από τη δημιουργία της Α1. Συνολικά 40 ομάδες έχουν αγωνιστεί στην Α1 από τη σεζόν 1986-87 και ύστερα, εκ των οποίων οι 15 έχουν υπάρξει νεοφώτιστες στην κατηγορία. Συμμετείχαν δηλαδή για πρώτη φορά σε επίπεδο Α’ Εθνικής.
Αυτές είναι η Δάφνη (1991), ο Μίλωνας (1993), οι Αμπελόκηποι (1994), το Ηράκλειο (1995), η Ολύμπια Λάρισας (2002), η ΜΕΝΤ (2004), ο Κολοσσός (2005), το Αιγάλεω (2006), η Ολυμπιάδα Πάτρας (2006), ο ΑΓΟΡ (2007), η Καβάλα (2008), τα Τρίκαλα 2000 (2008), ο Ικαρος Καλλιθέας (2010), ο Πανελευσινιακός (2012) και τα Τρίκαλα (2013). Που βρίσκονται όλες αυτές οι ομάδες;
Οι 12 από τις 40 ομάδες βρίσκονται πολύ χαμηλά
Οι 2 από τις 15 δεν υφίστανται πια (Δάφνη, Τρίκαλα 2000), οι 5 θα παίξουν την επόμενη σεζόν σε τοπικές Ενώσεις (Μίλωνας, Αμπελόκηποι, Ολύμπια Λάρισας, ΜΕΝΤ, Ολυμπιάδα Πάτρας), η μία βρίσκεται στη Γ’ Εθνική (Αιγάλεω) και άλλη μία στη Β’ Εθνική (Ηράκλειο). Συνολικά έχουν περάσει 40 ομάδες από την Α1 τα τελευταία 28 χρόνια και οι 12 από αυτές είτε έχουν διαλυθεί, είτε αγωνίζονται στις τοπικές Ενώσεις. Εκει όπου βρίσκονταν άλλες πέντε εξ αυτών πριν από 2-3 χρόνια.
Αν εξαιρέσεις λοιπόν τις επτά ομάδες που έχουν μεγάλο λαϊκό έρισμα, κυρίως λόγω του ποδοσφαίρου (Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ, Πανιώνιος, Αρης, ΠΑΟΚ, Ηρακλής), οι υπόλοιπες κάνουν αργά ή γρήγορα τον κύκλο τους. Αλλες καταφέρνουν να επανέλθουν στην Α1 και να βρίσκονται σταθερά γύρω από αυτήν (Περιστέρι, Απόλλωνας Π.), είναι όμως οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Ποιος είναι αυτός; Πιο εύκολα φτάνεις στην Α1, παρά στέκεσαι σε αυτήν.
Ολες οι ομάδες που έχουν παίξει στην Α1
| Ομάδα | Σεζόν στην Α1 | 2014-15 | |
| 1. Παναθηναϊκός | 28 | 1986-2014 | Α1 |
| -. Ολυμπιακός | 28 | 1986-2014 | Α1 |
| -. Αρης | 28 | 1986-2014 | Α1 |
| -. ΠΑΟΚ | 28 | 1986-2014 | Α1 |
| -. Πανιώνιος | 28 | 1986-2014 | Α1 |
| 6. ΑΕΚ | 25 | 1986-2011 | Α1 |
| 7. Ηρακλής | 21 | 1986-2006, 2010-2011 | Α2 |
| 8. Περιστέρι | 19 | 1989-2004, 2009-2013 | Β’ Εθνική |
| 9. Απόλλωνας Πάτρας | 17 | 1986-1991, 1992-1999, 2003-2007, 2012-2014 | Α1 |
| 10. Μαρούσι | 14 | 1998-2012 | Β’ Εθνική |
| 11. Σπόρτιγκ | 10 | 1988-1990, 1991-1993, 1994-2000 | Γ’ Εθνική |
| 12. ΓΣ Λάρισας/ΑΕΛ | 9 | 1992-1998, 2005-2008 | Γ’ Εθνική |
| 13. Δάφνη | 8 | 1991-1995, 1997-1998, 1999-2002 | Δεν υφίσταται πια |
| -. Κολοσσός Ρόδου | 8 | 2005-2006, 2007-2014 | Α1 |
| -. Πανελλήνιος | 8 | 1987-1988, 2004-2011 | Γ’ ΕΣΚΑ |
| -. Ηράκλειο | 8 | 1995-1996, 1997-2004 | Β’ Εθνική |
| -. Ηλυσιακός | 8 | 1986-1988, 2003-2004, 2009-2014 | Α2 |
| 18. Παπάγου | 7 | 1990-1992, 1993-1994, 1995-1999 | Β’ Εθνική |
| -. Ολύμπια Λάρισας | 7 | 2002-2003, 2004-2010 | Α2 ΕΣΚΑΘ |
| 20. Παγκράτι | 6 | 1989-1995 | Α2 |
| -. Μακεδονικός | 6 | 2000-2001, 2002-2007 | Γ’ Εθνική |
| 22. Καβάλα | 5 | 2008-2013 | Α2 |
| -. Νήαρ Ηστ | 5 | 1998-2003 | Γ’ Εθνική |
| 24. ΚΑΟΔ | 4 | 2001-2002, 2011-2014 | Α1 |
| -. Ιωνικός Ν.Φ. | 4 | 2001-2005 | Γ’ Εθνική |
| -. Ικαρος Καλλιθέας | 4 | 2010-2014 | Α2 |
| -. ΑΓΟΡ | 4 | 2007-2008, 2011-2014 | Α1 |
| 28. Αιγάλεω | 3 | 2006-2009 | Γ’ Εθνική |
| 29. Πανελευσινιακός | 2 | 2012-2014 | Α1 |
| -. Εσπερος | 2 | 1989-1990, 1999-2000 | Α’ ΕΣΚΑΝΑ |
| -. Αμπελόκηποι | 2 | 1994-1996 | Β’ ΕΣΚΑ |
| -. Μίλωνας | 2 | 1993-1994, 2000-2001 | Α’ ΕΣΚΑΝΑ |
| -. Πειραϊκός | 2 | 1992-1993, 1996-1997 | Β’ ΕΣΚΑΝΑ |
| -. Φίλιππος | 2 | 1988-1989, 1990-1991 | Γ’ ΕΚΑΣΘ |
| -. Ολυμπιάδα Πάτρας | 2 | 2006-2008 | Α1 ΕΣΚΑΗ |
| -. Τρίκαλα 2000 | 2 | 2008-2010 | Εχουν διαλυθεί |
| 37. Ιωνικός Νίκαιας | 1 | 1986-1987 | Β’ Εθνική |
| -. ΜΕΝΤ | 1 | 2004-2005 | Α’ ΕΚΑΣΘ |
| -. ΒΑΟ | 1 | 1996-1997 | Α’ ΕΚΑΣΘ |
| -. Τρίκαλα | 1 | 2013-2014 | Α1 |